Bez względu na to, z jakiego kręgu kulturowego pochodzimy, wszyscy przeżywamy jednakowe emocje i jednakowe uczucia, od szczęścia po smutek, strach, zwątpienie, gniew, zaskoczenie, nudę, miłość. W s z y s c y pragniemy doznawać życzliwości i szacunku ze strony innych. W s z y s c y chcemy słyszeć miłe słowa, dodające nam znaczenia we własnych oczach. Niestety, w dzisiejszym nieprzyjaznym i złowrogim świecie presja społeczeństwa oraz nasze własne poczucie zagrożenia i niedostosowania nie pozwalają nam traktować się nawzajem z całą godnością i szacunkiem, na jakie każdy z nas zasługuje.
Toksycznym człowiekiem jest każdy, kto uprzykrza Ci życie, kto nie wspiera Cię, nie zachęca do rozwoju; każdy, kogo nie cieszą Twoje sukcesy, kto nie życzy Ci dobrze. Człowiek taki w istocie udaremnia Twoje dążenie do szczęśliwego i twórczego życia.
Istnieje wiele rozmaitych powodów, dla których ludzie mówią złe, obraźliwe, grubiańskie słowa. Jedni chcą sobie ulżyć, inni robią to z zazdrości, jeszcze inni - gdyż mają zły dzień lub nie lubią Cię, niektórzy zaś ze zwykłej nieświadomości. Ludzie często wypowiadają toksyczne uwagi nie celowo, by nas zranić, ale z ignorancji lub z chęci popisania się lub zabłyśnięcia. Sądzą, że zrobią wrażenie bystrych i dowcipnych, ale okazują się jedynie bezmyślni i gruboskórni. Chociaż jestem głęboko przekonana, że ludzie na ogół nie zamierzają wcale ranić innych ani sprawiać im przykrości, to uważam, że kiedy przekraczają pewne granice, bezwzględnie należy przywołać ich do porządku.
Toksyczni ludzie zdradzają swoje prawdziwe myśli i uczucia poprzez słowa. Musisz słuchać nie tylko tego, co chcesz, aby Ci powiedziano, ale i tego, co rzeczywiście się do Ciebie mówi. Słowa nie są błahostką. Są ogromną siłą i mogą nauczyć Cię bardzo wiele, jeśli tylko będziesz ich słuchać uważnie. Zdziwisz się, jak wiele ukrytych informacji możesz w ten sposób odczytać.
Krytyka ofiarowana życzliwymi słowami i ciepłym, przyjaznym tonem, jest cennym darem. Nie jest też bez znaczenia, kto i dlaczego Cię krytykuje. Czy chodzi o to, byś mógł się zmienić? Czy słowa są szczere i mają na celu Twoje dobro? Jeśli tak jest, nie będziesz żywił negatywnych uczuć wobec krytykującej Cię osoby. Może nawet będziesz szanował ją za to, że mówi Ci prawdę. Często konstruktywną krytykę poznać można po tym, że przykrą prawdę osładza się życzliwymi słowami zachęty i czułości.
Z drugiej strony, niektórzy krytykują Cię, wcale nie mając na względzie Twojej korzyści. Atakują Twoją osobę, gdyż Cię nie znoszą lub zazdroszczą Ci, zaś możliwość wytknięcia Ci wad sprawia im przyjemność.
Ktokolwiek wytyka palcem Twoje wady, powinien zawsze spojrzeć na siebie. W końcu jeden palec wskazuje na Ciebie, trzy są skierowane w tył, ku krytykującej osobie. Dlatego każdy, kto Cię osądza, powinien zastanowić się, dlaczego to robi. Człowiek całkowicie uczciwy zwykle dostrzeże, że jednym z motywów jest zazdrość o coś, co Ty masz, a czego jemu brak lub czego pragnie.
Toksyczni ludzie nienawidzą Cię, gdy dobrze wyglądasz i odnosisz sukcesy. Nienawidzą Cię też, gdy powodzi Ci się źle. Zatem nic nie zyskujesz, tracąc, i tracisz, zyskując. Ludzie będą Cię lubić - lub nie - za Twoje sukcesy bądź porażki i n i c nie możesz na to poradzić.
"Nie możesz podobać się wszystkim, więc musisz podobać się sobie"
Ricky Nelson - "The Garden Party"
Tak wielu z nas idzie przez życie, usiłując zadowolić wszystkich bez wyjątku i zdobyć sympatię każdego. Jednak zawsze znajdą się ludzie, którzy nigdy nas nie polubią. Być może jesteśmy dla nich z jakiegoś powodu toksyczni. Z kolei ich postępowanie jest toksyczne dla nas.
Ludziom powinno się wpajać od najwcześniejszego dzieciństwa, że nieważne jest, dlaczego są celem ataków: czy są za grubi czy zbyt chudzi, zbyt wysocy czy zbyt niscy, czy ich włosy są zbyt jasne, czy ich skóra zbyt ciemna. Muszą nauczyć się po prostu, że jeżeli kochają i akceptują samych siebie takimi, jacy są, nie ma znaczenia, co inni myślą lub mówią na ich temat.
Jeżeli będziemy patrzeć na siebie w ten sposób, na pewno staniemy się szczęśliwsi i rzadziej będziemy doznawać rozczarowań, gdyż nie będziemy starać się przypodobać nikomu oprócz nas samych.
"Nie wiem, co jest kluczem do sukcesu,
ale kluczem do klęski jest chcieć zadowolić wszystkich".
~ Bill Cosby
Toksyczny człowiek to ktoś, to pragnie Cię zniszczyć. To ktoś, kto ograbia Cię z poczucia własnej wartości, pozbawia godności i zatruwa samą esencję Twojego istnienia, kto nadwerężając Twoją odporność, naraża Cię na chorobę psychiczną lub fizyczną. Toksyczni ludzie gaszą wszelki entuzjazm, dostrzegając w Tobie tylko wady, pełni zazdrości i zawiści cierpią, widząc Twe sukcesy. Gotowi są znienawidzić Cię za najmniejsze powodzenie. Ich niepewność i obawa często każą im przeszkadzać Ci w dążeniu do szczęśliwego, twórczego życia.
Toksyczną osobą może być każdy. Nie odgrywa tu roli ani wiek, ani klasa społeczna, dziedzictwo kulturowe, religia czy poziom wykształcenia. Nie ma znaczenia także iloraz inteligencji. Toksyczny człowiek może być geniuszem. Toksyczni ludzie mogą pojawić się w każdej sferze Twojego życia - zarówno w Twojej rodzinie, jak i w pracy. Jedni okażą Ci wrogość wprost, inni będą działać za Twoimi plecami. Niektórzy mogą nawet udawać przyjaźń, mówiąc Ci miłe, serdeczne słowa, podczas gdy ich oczy będą patrzeć na Ciebie z nienawiścią i zazdrością.
Możesz być wspaniałą osobą, możesz uważać się za życzliwą, wrażliwą, troskliwą, delikatną duszę, ale jeśli znajdziesz się w pobliżu niewłaściwej - toksycznej - osoby, Twoje zachowanie może zmienić się tak, że zaskoczy to nawet Ciebie samego. Dlatego ważne jest, aby zdawać sobie sprawę, że istnieją osoby, które potrafią wyzwolić i wyzwalają to, co w nas najgorsze, i w których obecności będziesz się zachowywać niewłaściwie - do tego stopnia, że sam będziesz się za siebie wstydzić.
Na podstawie gromadzonych przez całe lata relacji wyodrębniłam trzydzieści toksycznych wzorców osobowości. Nazwałam je Typami Toksycznymi. Są to: Żyleta, Katarynka, Samobójca, Uciekinier, Drzemiący Wulkan, Plotkarz, Wściekły Zapaśnik, Ofiara Losu, Uśmiechnięty Morderca, Bezbarwny Mięczak, Oportunistyczny Wyzyskiwacz, Bezwzględny Tyran, Żartowniś, Nieprzytomny Niedołęga Towarzyski, Przypadek Psychiczny, Bezczelny Łgarz, Wtrącalski, Dusigrosz, Fanatyk, Narcyz, Eddie Haskell, Chodząca Doskonałość, Zarozumiały Snob, Zawodnik, Maniak Kontroli, Napastliwy Krytyk, Arogancki Mądrala, Chłodnia Emocjonalna, Sceptyczny Paranoik, Prowokator.
(szczegółowa charakterystyka w/w osobowości oraz techniki postępowania opisane zostały w cytowanej tutaj książce L. Glass - "Toksyczni ludzie")
Tak wielu spośród nas żyje w ciągłym gniewie, poczuciu przygnębienia, braku miłości i pustki. Często sami nie potrafimy powiedzieć, co nas gnębi, zdajemy sobie jednak sprawę, że coś nie jest w porządku. Dopiero analizując swoje życie, zaglądając w głąb własnej duszy i uczciwie badając swą przeszłość i teraźniejszość, uświadamiamy sobie, że nasze negatywne reakcje na pewne toksyczne osoby skierowaliśmy ku własnemu wnętrzu.
Pod żadnym pozorem nie wolno przenosić gniewu na osobę inną niż ta, która ów gniew wywołała - a zwłaszcza na siebie samego. W przeciwnym razie sam staniesz się wkrótce człowiekiem toksycznym.
Zacznij nowe życie - zadbaj o siebie
Sam fakt, że nigdy dotąd nie byłeś dobrze traktowany, nie oznacza, że nie możesz być traktowany dobrze od tej chwili. Zacznij sam odnosić się do siebie w sposób właściwy - bądź dla siebie dobry, mów sobie i o sobie słowa miłe i życzliwe. Jeżeli Ty sam nie masz dla siebie respektu, inni też nie będą go mieć.
Jest wiele rzeczy, które możesz zrobić. Spróbuj dostrzec w swym życiu większy sens. Być może jesteś na ziemi po to, by być życzliwszym dla ludzi, by uczynić świat lepszym albo by uczynić coś wyjątkowego dla innych. Odkryj swoją misję i zaangażuj się w nią. Być może przekonasz się wtedy, że naprawdę jesteś kimś jedynym i niepowtarzalnym.
Nauczyciel zapytał onegdaj swoich uczniów, po czym poznają, że skończyła się noc, a zaczął dzień. Jeden z uczniów odpowiedział: "Jest to wtedy, kiedy widząc zwierzynę, z oddali można odróżnić, czy jest to pies, czy kot". "Nie" - odpowiedział nauczyciel. Inne dziecko stwierdziło: "To wtedy, kiedy widząc w oddali drzewo, można odróżnić, czy to jest jabłoń, czy figowiec". "Nie" - odparł nauczyciel.
"Więc kiedy kończy się noc, a zaczyna dzień?" - zapragnęli dowiedzieć się uczniowie. Mądry, stary nauczyciel odpowiedział: "Wtedy, kiedy patrząc w twarz mężczyzny, kobiety lub dziecka widzisz, że jest to Twój brat lub Twoja siostra. Gdyż dopóki nie możesz tego dostrzec, trwa noc".
"Więc kiedy kończy się noc, a zaczyna dzień?" - zapragnęli dowiedzieć się uczniowie. Mądry, stary nauczyciel odpowiedział: "Wtedy, kiedy patrząc w twarz mężczyzny, kobiety lub dziecka widzisz, że jest to Twój brat lub Twoja siostra. Gdyż dopóki nie możesz tego dostrzec, trwa noc".
Fragmenty z niezwykłej książki Lillian Glass - "Toksyczni ludzie"
